Hỗn hợp các loại đá cao lanh chất lượng cao (ZEOvit®)

• Đá cao lanh là một loại khoáng chất tự nhiên có gần như khắp mọi nơi trên toàn thế giới. Tuy nhiên, thành phần hoá học của chúng lại có thể rất khác nhau. Do đó, các loại đá cao lanh khác nhau sẽ có tính chất khác nhau như độ thấm hút, khả năng trao đổi i-on và khả năng thu giữ phân tử. Trong thời đại công nghiệp, đá cao lanh tự nhiên được biến đổi để đảm bảo tính đồng nhất. Thậm chí, một số ứng dụng công nghiệp đòi hỏi độ chính xác cao còn sử dụng đá cao lanh nhân tạo.
• Đá cao lanh ZEOvit có thành phần là 3 loại đá cao lanh khác nhau. Các loại đá này được chọn để tổng hợp thành sản phẩm ZEOvit do chúng có khả năng thu giữ chất thải cao mà vẫn đảm bảo cân bằng các chỉ số khác. Hỗn hợp này có tác dụng trong một thời gian ngắn kể từ khi cho vào bể cá. Thông thường, chúng cần phải được thay mới mỗi 6-12 tuần tuỳ thuộc vào mức phát thải của cá cảnh và san hô trong bể cá. Bạn có thể thay thế đá 100% đá ZEO trong bể cá trong một lần. Nếu bể có lượng nhả thải lớn và nồng độ PO4, NO3 cao thì đá ZEO sẽ nhanh mất tác dụng và cần được thay thường xuyên hơn.
• Một điều quan trọng khi chạy đá ZEO là phải đảm bảo luồng nước đi qua lò ZEO đủ mức 200-400 l/h trên mỗi lít đá ZEO sử dụng. Nếu lưu lượng nước đi qua lò ZEO không đảm bảo, chúng sẽ gây ra hậu quả. Nếu going chảy qua lò ZEO quá lớn, đặc biệt là trong các bể cá mới làm, có thể sẽ gây ra tình trạng bong da của san hô cứng. Chúng tôi khuyến cáo giữ giòng chảy ở ngưỡng thấp trong những tuần đầu tiên sử dụng Zeo. Nếu luồng qua lò ZEO quá mạnh, hiệu quả lọc được tăng lên quá nhanh trong một thời gian ngắn sẽ làm sao hô bị shock, mất màu và thậm chí là chết. San hô cần thời gian để thích nghi với môi trường mới có lượng dinh dưỡng và chất thải siêu thấp.Chúng tôi không khuyến khích sử dụng các loại vật liệu khử PO4 (kể cả là gốc nhôm hay gốc sắt). Bản thân hệ thống đã có khả năng giảm và giữ nồng độ PO4 trong bể cá cảnh ở mức thấp.

• Lượng ZEOvit nên sử dụng được khuyến cáo ở mức 1 lít vật liệu cho mỗi 350 lít nước bể cá. Các bạn không nên dung ZEOvit quá liều vì chúng sẽ gây ra tình trạng lột da và thậm chí làm san hô chết. Các dấu hiệu của việc chạy quá nhiều ZEOvit trong bể cá bao gồm cá triệu chứng như: san hô mất thịt ở đầu, thần và thậm chí là toàn thân trong một thời gian ngắn. Vấn đề này thường xảy ra trong các bể cá có sự thay đổi quá lớn nồng độ chất thải trong nước. Như đã nói ở trên, san hô cần thời gian để thích nghi và đáp ứng với điều kiện nước mới. Sử dụng quá nhiều ZEOvit sẽ tạo ra sự thay đổi đột ngột và hậu quả như trên.
• Để tính đúng lượng ZEOvit cần thiết trong một hệ thống, các bạn lấy 80% tổng thể tích bể (20% còn lại là cho các vật trang trí trong bể cá) nhân với tỷ lệ ZEOvit cần thiết.Chúng tôi khuyên cáo chỉ sử dụng 60% lượng đá zeo cần thiết, đặc biệt là cho các bể cá nước biển mới bắt đầu chuyển từ hệ thống thường sang ZEOvit. San hô trong các bể này có màu bị “thâm” do chứa nhiều tế bào tảo thực vật (do nồng độ các chất thải trong bể cao).
• Trước khi cho đá ZEOvit vào lò, các bạn lưu ý tráng qua nước ngọt (tối ưu là nước RO/DI) để loại bỏ các vụn và bụi của đá sinh ra do các viên đá cọ vào nhau trong quá trình vận chuyển. Khi mới cho đá zeo vào bể, nước có thể hơi đục. Nước bị đục không ảnh hưởng đến các sinh vật sống trong bể và nước thường sẽ trong lại sau một vài giờ.
• Một điều rất quan trọng khi sử dụng đá và lò ZEO trong bể cá cảnh biển là các bạn phải “sóc” lò hàng ngày để vệ sinh bề mặt các viên đá trong lò. Các lò Zeo hiện đã được thiết kế rất tốt để bạn có thể “sóc” lò mà không tốn quá một phút mỗi ngày. Lò Zeo cấu tạo từ một ống hình trụ có nước vào ở đáy và thoát ra ở điểm cao nhất của lò. Đá Zeo được đặt giữa hai tấm lưới chặn có đục nhiều lỗ nhỏ. Hai tấm lưới chặn này được nối liền qua một đoạn ống PCV. Để “sóc” lò hay vệ sinh bề mặt đá Zeo, bạn chỉ cần kéo ống PVC lên và thả ra khoảng 10-15 lần liên tục. Trong suốt quá trình “sóc” lò Zeo, bạn phải chạy bơm cấp nước cho lò liên tục. Chúng tôi khuyến cáo bạn nên “sóc” lò một hoặc hai lần mỗi ngày. Nếu vì một lý do nào đó mà bạn quên không “sóc” lò một vài ngày, bể cũng không bị ảnh hưởng gì. Nhưng hãy ngay lập tức quay trở lại lịch “sóc” lò khi bạn nhớ ra.
• Sau khi “sóc” lò, bạn sẽ thấy có một lớp bụi từ bề mặt vật liệu bay vào bể. Lớp bụi này chứa vi sinh và cũng đồng thời là nguồn thức ăn cho san hô. Chúng tôi khuyến cáo nên đặt lò zeo ở sau máy tách bọt và tối ưu nhất là ở khoang cuối cùng của bể lọc. Làm được điều này, bạn sẽ thấy màu và độ dài polyp (còn gọi là lông) và sức sống của san hô cải thiện rõ rệt. San hô mềm cũng sẽ hưởng lợi từ việc này và sẽ nở phồng lên.
• Một điều căn bản các bạn cần lưu ý là đá zeo không trực tiếp liên quan đến việc đào thải ni-trít (NO2), ni-trát (NO3) hay phốt-phát (PO4) trong nước bể cá cảnh biển. Đá Zeo hút và giữ a-mô-ni-ác (NH4+ và NH3). Như các bạn biết, a-mô-ni-ác là chất thải đầu tiên trong quy trìnhni-tơ và cũng là độc nhất. Khi a-mô-ni-ắc bị đá Zeo hút, chúng không thể tiếp tục chuyển hóa thành NO2 và NO3.
• Bên cạnh a-mô-ni-ắc, đá zeo cũng hút các chất khác và chính vì lý do này mà bạn cần phải bổ xung thêm các vi chất để đảm bảo sự cân bằng chất trong bể cá cảnh biển. Chúng tôi khuyến cáo các bạn sử dụng hóa chất chính hãng và bổ xung đúng liều lượng để tránh các rủi ro đáng tiếc có thể xảy ra với bể cá.
• Tôi muốn nhấn mạnh một lần nữa là bạn không nên sử dụng bất kỳ loại đá cao lanh (zeolite) nào khác. Mỗi loại đá cao lanh được thiết kế và thay đổi cấu trúc để phù hợp với một ứng dụng nhất định. Sử dụng đá cao lanh không đúng chủng loại có thể đem lại những hậu quả tai hại với bể cá cảnh biển và giết chết các sinh vật sống trong bể. Qua bề dày hàng chục năm kinh nghiệm, chúng tôi đã nhiều lần chứng kiến hệ thống bể “crash” (hỏng hoàn toàn) do chủ bể thử nghiệm các loại đá cao lanh khác. Đá cao lanh có thể có bề ngoài giống nhau nhưng lại có lý và hóa tính khác nhau hoàn toàn. Vì sự an toàn của bể cá cảnh biển, vui lòng chỉ sử dụng đá cao lanh đóng gói và bảo quan trong túi mang thương hiệu ZEOvit.
• Đối với các bể cá cảnh biển mới bắt đầu chuyển sang hệ thống ZEOvit hoặc bể có nồng độ chất thải cao, các bạn nên lắp bơm cấp nước cho lò Zeo vào bộ hẹn giờ. Bơm sẽ chạy mỗi 3 tiếng (3 tiếng bật – 3 tiếng nghỉ – 3 tiếng bật – 3 tiếng nghỉ v.v…). Việc này sẽ giúp tạo ra môi trường yếm khí và hiếu khí đồng thời. Với cách vận hành như trên, mỗi lần bơm bật lên, vi sinh trú ẩn trong đá Zeo sẽ hấp thụ nhiều PO4 hơn bình thường. Việc này không cần thiết đối với các bể có chỉ số nước ổn định và lượng chất thải thấp.
• Một điều cần lưu ý nữa là không được để đá zeo tiếp xúc với không khí trong khi bơm tắt. Nếu bạn đặt lò Zeo cao hơn bể cá thì cần đặt biệt lưu ý điều này vì khi bơm không chạy, toàn bộ nước trong lò sẽ chảy ngược xuống bể và đá zeo sẽ bị phơi ra ngoài không khí.

Liều lượng:

• A) Liều lượng cho bể cá cảnh mới

Dùng 1 lít đá ZEOvit cho mỗi 380 lít nước bể cá. Thay mới vật liệu mỗi 4 tuần. Sau hai lần thay đá Zeo, theo đúng quy trình thay đá cho bể ổn định có lượng dinh dưỡng thấp (phần C ở dưới đây) . Lưu lượng giòng nước chảy qua đá lò Zeo phải được giữ ổn định ở ngưỡng 200-400 lít / giờ.

• B) Liều lượng cho các bể hiện hữu có nồng độ chất thải cao và lần đầu chuyển sang hệ thống ZEOvit

Dùng 1 lít đá ZEOvit cho mỗi 550 lít nước và thay mới đá Zeo mỗi 6-8 tuần. Tấn suất các lần thay đá Zeo về sau theo đúng quy trình thay đá cho bể ổn định có lượng dinh dưỡng thấp (phần C ở dưới đây). Lưu lượng giòng nước chảy qua lò Zeo phải được giữ ổn định ở mức 200 – 220 lít/giờ/ lít đá zeo trong sáu tuần đầu tiên.

• C) Liều lượng cho các bể cá cảnh biển ổn định có lượng dinh dưỡng thấp

Sử dụng 1 lít đá ZEOvit cho mỗi 380 lít nước thể tích bể và thay mới đá zeo mỗi 6-12 tuần. Lưu lượng nước chảy qua lò zeo phải giữ ổn định ở ngưỡng 200-400 lít / giờ / 1 lít đá Zeo trong lò.
Sử dụng lò ZEOvit và “sóc” lò hàng ngày như đã mô tả ở trên để vệ sinh bề mặt đá Zeo trong lò.